Μετά την καταδίκη της «Χρυσής Αυγής» – Τρεις σημειώσεις

1. Ο αφηρημένος αντιφασισμός, ήτοι ο αντιφασισμός που παραβλέπει τις ταξικές αντιθέσεις και τους πραγματικούς (υλικούς) διαχωρισμούς μέσα στην κοινωνία, συστεγάζοντας ένα ετερόκλητο πλήθος πολιτικών προσώπων και δυνάμεων, καταντά ένας ιδεολογικός χυλός που απλώς διαιωνίζει τον φενακισμό της αστικής δημοκρατίας σαν δήθεν αληθούς δημοκρατίας. Τούτο ουδόλως σημαίνει ότι δεν είναι ενίοτε αναγκαία η συγκρότηση μετώπων και συμμαχιών, για την αντιμετώπιση μειζόνων απειλών. Ωστόσο, εντός των συμμαχιών αυτών, το προλεταριάτο πρέπει να διατηρεί «την αυτοτελή και με κόπο εξαγορασμένη θέση του» και να μην περιπίπτει «σε κατάσταση εξαρτήματος της επίσημης αστικής δημοκρατίας», η δε «σύνδεση» να «είναι υπολογισμένη μονάχα για τη στιγμή αυτή» («της πάλης ενάντια σ’ έναν κοινό αντίπαλο»).ⁱ

2. Το περιβόητο σύνθημα «φασίστες κουφάλες έρχονται κρεμάλες» δεν είναι απλώς έμπλεο μίσους· δεν συνιστά μόνο ποδοπάτηση της απαραβίαστης αξίας κάθε ανθρωπίνου προσώπου, ακόμη και του εχθρού. Εκφράζει επιπροσθέτως την αυταπάτη ότι μέσω ποινών και δη της θανατικής θα επέλθει η εκρίζωση ενός κακού που έχει βαθιές κοινωνικές ρίζες. Έχουμε πλέον ικανή ιστορική εμπειρία, για να γνωρίζουμε ότι η επανάσταση που μολύνεται από τη μνησικακία και την απανθρωπιά καταλήγει στην τυραννία, τον αλληλοσπαραγμό και τον ζόφο, όπου οι κρεμάλες δεν στήνονται πια μόνο για τους φασίστες ή τους αστούς, αλλά και, πρωτίστως, για τους διαφωνούντες πρώην συντρόφους.

3. Ο αντιφασισμός που δεν αναδεικνύει ως ουσιώδη και συστατική ποιότητα του εθνικοσοσιαλισμού τον αντισημιτισμό και επαναπαύεται να θεωρεί τον φασισμό απλώς σαν μια ιστορική φάση του καπιταλισμού (σαν τον «πιο θρασύ και πιο δόλιο καπιταλισμό», σύμφωνα με τη διάσημη φράση του Μπρεχτ)· που δεν κατανοεί ορθά τον εθνικοσοσιαλισμό, ως έναν «φετιχοποιημένο αντικαπιταλισμό» ο οποίος επιτίθεται μονόπλευρα κατά του χρηματοπιστωτικού και τοκοφόρου κεφαλαίου (ενώ εξυμνεί το βιομηχανικό κεφάλαιο και την τεχνολογία) και βιολογικοποιεί τον καπιταλισμό, ταυτίζοντάς τον με τον διεθνή Εβραϊσμόⁱⁱ· που σήμερα καλοβλέπει οργανώσεις οι οποίες έχουν ως προγραμματική διακήρυξη την καταστροφή του κράτους του Ισραήλ· ένας τέτοιος αντιφασισμός είναι άστοχος, κίβδηλος και υποκριτικός.

Γιώργος Κρανιδιώτης

i Καρλ Μαρξ – Φρίντριχ Ένγκελς, «Προσφώνηση της Κεντρικής Επιτροπής στην Ένωση των Κομμουνιστών το Μάρτη του 1850». Στο: Καρλ Μαρξ – Φρίντριχ Ένγκελς, Διαλεχτά Έργα, Εκδοτικό της ΚΕ του ΚΚΕ, 1951, τόμος Ι, σ. 115.

ii Moishe Postone, «Αντισημιτισμός και Εθνικοσοσιαλισμός», μετάφραση Χρήστος Βαλλιάνος, περιοδικό «Θέσεις», τεύχος 144, Ιούλιος – Σεπτέμβριος 2018.