Εισήγηση της Σ.Ο του Shades Magazine στην εκδήλωση με τη Rosa Nera

Η εισήγηση της Σ.Ο στο άνοιγμα  της εκδήλωσης με τη Rosa Nera, την Κυριακή 17 Γενάρη 2021.

Αγαπητοί φίλοι και φίλες. Σύντροφοι και συντρόφισσες

Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά όλους και όλες που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας και συμμετέχουν σε αυτή τη διαδικτυακή παρουσίαση – συζήτηση και πρώτα από όλα τους συντρόφους και τις συντρόφισσες από τα Χανιά και την κατάληψη.

Η σημερινή εκδήλωση έρχεται σε μια ιδιαίτερα δύσκολη στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας. Είναι πλέον βέβαιο ότι η καπιταλιστική νεωτερικότητα όπως την είχαμε ζήσει τις προηγούμενες δεκαετίες αποτελεί ήδη ένα παρελθόν. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι ζούμε την κατάρρευση της Νεωτερικότητας και αυτό φαίνεται από την αδυνατότητα της αξιακής μορφής να επαναορίσει τον κόσμο της, να επαναθεμελιώσει τις ίδιες τις βασικές της κατηγορίες: αξία, χρήμα, εμπόρευμα, αφηρημένη εργασία, κράτος-έθνος. Το τρέχον γενικό πλαίσιο της κρίσης αξιοποίησης είναι, ταυτόχρονα, κρίση της δυνατότητας του κεφαλαίου να επανεκκινεί από τον εαυτό του και να ιδρύει εκ νέου τον παλιό κόσμο. Η υπεραφθονία του εμπορεύματος “εργασιακή δύναμη” εξωθεί τους πωλητές και τις πωλήτριες αυτού του ιδιόμορφου εμπορεύματος σ’ έναν ατομικό νομαδισμό ανεύρεσης εργασίας και αυτοπειθάρχησης στο πλασάρισμα του εαυτού τους, αν θέλουν να “βρουν δουλειά” [1].

Η εκδήλωση αυτή, λοιπόν, πραγματοποιείται ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη μια νέα απαγόρευση κυκλοφορίας, ένα καθεστώς έκτακτης ανάγκης με αφορμή τον κορονοϊό, σε ένα κόσμο που αλλάζει ταχύτατα. Ο κορονοϊός ξεσκέπασε τις φαντασιώσεις και αυταπάτες περί ευημερίας που έκρυβαν τις αλυσίδες των καταπιεσμένων αυτού του κόσμου. Είναι ήδη ξεκάθαρο ότι μπαίνουμε σε ένα νέο καθεστώς συσσώρευσης, τα χαρακτηριστικά του οποίου αρχίζουν ήδη να φαίνονται πάνω στο πετσί του προλεταριάτου που βρίσκεται ακόμα καθημερινά στη δουλειά υπό νέα μέτρα πειθάρχησής του. Το κράτος καλείται να αναδιοργανωθεί και να αναπροσαρμοστεί στη νέα αυτή κατάσταση της καπιταλιστικής κρίσης. Οι σοσιαλδημοκρατικές αυταπάτες για ένα νέο κεϊνσιανό μοντέλο κράτους πρόνοιας και ανάπτυξης, αυτές οι αυταπάτες που μας ταλαιπώρησαν και που συσκότιζαν την πραγματική κατάσταση της σημερινής καπιταλιστικής κρίσης, βρίσκονται και αυτές σε υποχώρηση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση στέκεται ανήμπορη να βρει περισσότερα «πακέτα στήριξης»- ψίχουλα για να «ανακουφίσει» τις μάζες από τις επιπτώσεις αυτής της κρίσης.

Τα διαφωτιστικά προτάγματα για την δήθεν χειραφέτηση του ατόμου μέσα στην αστική κοινωνία βρίσκονται και αυτά σε ύφεση, τουλάχιστον όπως τα είχαμε συνδέσει με τον πολιτισμό τις προηγούμενες δεκαετίες. Τα θεμελιώδη αστικά δικαιώματα αμφισβητούνται. Η περαιτέρω αυταρχικοποίηση της αστικής δημοκρατίας σε σχέση με τις προηγούμενες φάσεις της είναι μια νέα κανονικότητα. Αυτή η κανονικότητα συνοδεύεται από την άνοδο της νεοφασιστικής ακροδεξιάς παντού στην Ευρώπη και τον κόσμο, την αναγέννηση των φασιστικών όχλων, και των αντιπροσώπων τους που βρίσκονται ήδη σε κυβερνητικά και άλλα σημαντικά πόστα του κρατικού μηχανισμού πολλών αστικών κρατών. Η άρση της παραδοσιακής διάκρισης μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου μέσα στην καπιταλιστική κοινωνία, η παραπέρα ολοκλήρωση εκείνων των μέσων επιτήρησης και ελέγχου του πληθυσμού φαίνεται να είναι μια νέα ανορθολογική ορθολογικοποίηση των μηχανισμών επιτήρησης του αστικού κράτους ειδικά τώρα που η τεχνολογική ανάπτυξη και οι παραγωγικές δυνάμεις έχουν φτάσει σε νέα επίπεδα. Το αστικό κράτος σε εποχή κρίσης του ελληνικού καπιταλιστικού σχηματισμού προετοιμάζεται και εξοπλίζει με νέα μέτρα τον εαυτό του. Το καθεστώς εξαίρεσης στη Γαλλία, η καταστολή στην Ελλάδα, η ακροδεξιά κυβέρνηση στην Ουγγαρία, η εμφυλιοπολεμική είσοδος των οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο, αλλά και οι πρόσφατες εξεγέρσεις σε ΗΠΑ, Χιλή και Παρίσι είναι σημάδια πόλωσης και όξυνσης του ταξικού πολέμου. Η κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και τα νέα μέτρα για την υγειονομική διαχείριση του κορονοϊού δεν αποτελούν καθόλου «εξαίρεση», αλλά έχουν τη συνέχειά τους στην επίθεση που υφίσταται η εργατική τάξη, ενώ η εντατικοποίησή της τείνει να γίνει νέος κανόνας. Το κλασικό φιλελεύθερο κράτους δικαίου, αλλά και το ως τώρα νεοφιλελεύθερο κράτος, έμοιαζε να παίρνει τον ρόλο του εγγυητή της ανθρωπιστικής αρχής του ατόμου. Το κράτος ήταν εκείνο που, υποτίθεται, εξασφάλιζε τα δικαιώματα, την ελευθερία κινήσεων και των ιδεών. Πλέον, όμως γίνεται ξεκάθαρο ότι οι φαντασιώσεις για ένα «κράτος δικαίου» εξαφανίζονται και ότι με πρόσχημα την υγεία, την απλή φυσική ύπαρξη, επικαλούμενο και πάλι την ίδια ανθρωπιστική αρχή, τώρα σε βιολογική βάση, το κράτος μεταστρέφεται ανοιχτά σε αυτό που πάντα ήταν, σε επιτηρητή των προσώπων. Τα φαινόμενα αυξημένης καταστολής που παρατηρούμε, δεν έχουν να κάνουν με κάποια εξωτερική παρέμβαση στο αστικό κοινοβουλευτικό πολίτευμα, όπως για παράδειγμα συμβαίνει σε ένα στρατιωτικό πραξικόπημα, ή στην κατάληψη της εξουσίας από ένα φασιστικό κίνημα, αλλά πρόκειται για μία εσωτερική κίνηση των αστικών δημοκρατιών που αλλάζει ιστορικά την ποιότητά τους. Δεν περνάμε σε ένα άλλο πολίτευμα αυταρχισμού μέσω της κατάργησης της αστικής δημοκρατίας. Η ίδια η αστική δημοκρατία θωρακίζει τον εαυτό της όλο και περισσότερο απέναντι στον εσωτερικό εχθρό. Να σημειώσουμε εδώ ότι το αστικό κράτος ήταν πάντα ο ρυθμιστής της αιχμαλωσίας στις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, ο εγγυητής της «ταξικής ειρήνης», της εκμετάλλευσης και της κυκλοφορίας της αξίας, είτε μέσα από το μονοπώλιο της βίας, είτε μέσα από την ιδεολογία που αποτελεί ένα μηχανισμό παρανόησης της πραγματικής θέσης που έχουν οι υποτελείς μέσα στην κοινωνία, ένα μηχανισμό κοινωνικής ψευδαίσθησης, ο οποίος είναι αναγκαίος για την καπιταλιστική κυριαρχία και την εθνική συγκρότησή της.

Την εποχή του μεγάλου ιδεολογικού αφηγήματος περί του τέλους των «μεγάλων αφηγήσεων», τα μέτρα που άλλοτε θα επιστρατεύονταν για την καταστολή του εσωτερικού εχθρού, σήμερα επιστρατεύονται και θεσμοποιούνται για την αντιμετώπιση του υγειονομικού εχθρού – παρόλα αυτά ο στόχος είναι εμμέσως κοινός, η αποτροπή και η καταστολή της οργάνωσης του προλεταριάτου και των καταπιεσμένων μαζών, μέτρα που φανερώνουν τον φόβο του φαντάσματος της ανατροπής του καπιταλισμού που έως και σήμερα ακόμα ίπταται και στοιχειώνει την Ευρώπη. Έχοντας κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, το κράτος σταδιακά εξοπλίζεται για κάτι μόνιμο, αναβαθμίζοντας και εντατικοποιώντας την επίθεση στην εργατική τάξη. Αυτό δείχνουν όλες οι κινήσεις του ελληνικού καπιταλιστικού κράτους το τελευταίο διάστημα. Η εκκένωση των κοινωνικών χώρων όπως η Ρόζα Νέρα, το νομοσχέδιο για απαγόρευση των διαδηλώσεων και μια σειρά από άλλα αντι-εργατικά νομοσχέδια της κυβέρνησης ήρθαν την κατάλληλη στιγμή. Η απαγόρευση των διαδηλώσεων για τον Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο και της επετείου του Πολυτεχνείου, καθώς και οι εκατοντάδες αναίτιες συλλήψεις με αποκορύφωμα την απέλαση του Γάλλου αναρχικού Ερρόλ που μάλιστα κρατήθηκε στην Αμυγδαλέζα, είναι μερικά μόνο παραδείγματα.

Μπορεί οι σύγχρονες εξεγέρσεις που σαρώνουν τις μεγαλουπόλεις να μην τροφοδοτούνται ακόμα από μια οργανωμένη και πολιτικά συγκροτημένη αντιπρόταση για έξοδο από το καπιταλιστικό αδιέξοδο, όμως τροφοδοτούνται από τη παρατεταμένη αγωνία για επιβίωση και τη μόνιμη δυσφορία που επιφυλάσσει η ζωή εντός των καπιταλιστικών συνθηκών, τη πηγή κάθε οργανωμένης αντίστασης. Τα μέτρα που λαμβάνονται ενόψει της νέας κρίσης δεν σκοπεύουν απλώς στην αντιμετώπιση μιας περιόδου ταραχών με λαϊκό ή/και πολυ-ταυτοτικό περιεχόμενο, αλλά στο ξερίζωμα κάθε φύτρας οργανωμένης αντίστασης όπως υπάρχει ως εγγενή δυνατότητα εντός των κοινωνιών του κεφαλαίου. Ο φόβος που φανερώνουν τα νέα κατασταλτικά μέτρα δεν περιορίζεται απλώς στον φόβο της χρεοκοπίας ή του υποβιβασμού της κυβέρνησης σε αντιπολίτευση.

Η εκκένωση της Ρόζα Νέρα έρχεται λοιπόν την εποχή όπου κυρίαρχο είναι το δόγμα για τους λεγόμενους «περιττούς πληθυσμούς» εντός και εκτός των καπιταλιστικών μητροπόλεων, δηλαδή των εξαθλιωμένων μαζών του προλεταριάτου που αδυνατούν να πουλήσουν την εργατική τους δύναμη στο κεφάλαιο και αντιμετωπίζουν ανοιχτά ακόμα και το πρόβλημα της στέγασης. Η ανάληψη της κυβερνητικής εξουσίας από τη Νέα Δημοκρατία δίνει το στίγμα μιας νέας φάσης της αυταρχικοποίησης του συστήματος της αστικής δημοκρατίας στη χώρα. Οι τελευταίες εξελίξεις το επιβεβαιώνουν καθημερινά. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας συνεχίζει το έργο του ΣΥΡΙΖΑ κάνοντας πράξη ακριβώς αυτά που υποσχέθηκε προεκλογικά, την ωμή καταστολή, την απορρόφηση της άκρας δεξιάς στο κυβερνητικό σχήμα, την ανοιχτά ρατσιστική πολιτική με τους πρόσφυγες και τέλος την αμφισβήτηση μιας σειράς εργατικών και εναπομεινασών αστικών δημοκρατικών κατακτήσεων της μεταπολίτευσης. Πυλώνας αυτής της κυβέρνησης είναι όσοι ήθελαν μια υποτιθέμενη επιστροφή στην “κανονικότητα” μέσω της ησυχίας, τάξης και ασφάλειας, δηλαδή κυρίως τα μικροαστικά στρώματα και οι περίφημοι έλληνες νοικοκυραίοι, των ρατσιστικών μπάρμπεκιου, των εθνικιστικών μακεδονικών και αντιπροσφυγικών συλλαλητηρίων, των ψεκασμένων και ούτω καθ’ εξής.

Γι’ αυτό δεν πρέπει να αφήσουμε το ελληνικό καπιταλιστικό σχηματισμό να πετύχει τον στόχο του. Σήμερα περισσότερο από ποτέ, παρά τις διαφορετικές ερμηνείες που έχουν μέσα στο ανταγωνιστικό κίνημα οι διάφορες συλλογικότητες και ατομικότητες, πρέπει να μπορέσουμε να ανακόψουμε αυτή την πορεία. Πέρα από την κυβερνητική καταστολή, πρέπει να παραδεχτούμε, πως την ευθύνη για το κλείσιμο των καταλήψεων την έχουμε όλοι όσοι θεωρούμε ότι αποτελούμε μέρος του ανταγωνιστικού κινήματος. Η υποχώρηση των κατειλημμένων χώρων και οι παρελάσεις της κατασταλτικής συμμορίας των Δέλτα στα Εξάρχεια είναι εκφάνσεις της αδυναμίας μας. Μια αδυναμία που πηγάζει από την απουσία διάθεσης για οργάνωση, για έξοδο των οργανωμένων ομάδων από την αυτοαπομόνωνσή τους, την απουσία διάθεσης για ουσιαστική επικοινωνία ώστε να ξεπεραστούν τα εμπόδια που σήμερα μας χωρίζουν. Η διαφωνία και η υπεράσπιση των θέσεων κάθε ομάδας είναι θεμιτή, μέσα όμως από ένα κοινό πλαίσιο επικοινωνίας, ώστε να υπάρξει αναζωογονητικός διάλογος και η δυνατότητα επαναοικοδόμησης μιας πολιτικής συλλογικής μνήμης που φαίνεται σήμερα πως έχει γίνει ανιαρή και προκαλεί “τον φόβο του αγνώστου”, την προσκόλληση σε “ασφαλείς περιοχές” και την αρνητική στάση μπροστά σε συνεργασίες και συμμαχίες, μπροστά στη λογική ενός ενιαίου μετώπου. Να “σπάσει” η υπεράσπιση των θέσεων ως “απόλυτη αλήθεια”, μια στάση που σε οποιαδήποτε συζήτηση, πόσο μάλλον σε μια συνέλευση, λειτουργεί ως πικρό δηλητήριο και ευνουχίζει την ανάδυση της πολιτικής ως δυναμική διαδικασία αλληλεπίδρασης, σύγκρουσης και τελικά συνεργασίας, πάνω σε κοινούς στόχους. Αυτά αναγνωρίζουμε πως είναι τα όριά μας σήμερα και αν δεν προσαρμόσουμε τη σκέψη και τη δράση μας κατάλληλα η καπιταλιστική παλίρροια θα μας κατασπαράξει όλους.

Ως Κομμουνιστές/τριες με μνήμη βρισκόμαστε από την πρώτη κιόλας στιγμή και δίχως δεύτερη σκέψη στο πλευρό των συντροφισσών και συντρόφων του κατειλημμένου κοινωνικού κέντρου της Ρόζα Νέρα. Δεν έχουμε σκοπό να συνηθίσουμε τη νέα κανονικότητα της ωμής κρατικής βίας και καταστολής, ούτε την εξαθλιωμένη ζωή. Καιρός να οργανώσουμε εστίες αντίστασης και ανατροπής σε κάθε γωνιά αυτού του καπιταλιστικού κράτους, με στόχο την ανασυγκρότηση του ριζοσπαστικού ανταγωνιστικού κινήματος. Τελειώνοντας μέσα από αυτή την εκδήλωση θα θέλαμε να στείλουμε ένα συντροφικό διεθνιστικό μήνυμα αλληλεγγύης στους κομμουνιστές και κομμουνίστριες που συνελήφθησαν την περασμένη Κυριακή στο Βερολίνο ύστερα από αναίτια επίθεση της αστυνομίας στη διαδήλωση μνήμης για τον Καρλ Λίμπκνεχτ και Ρόζα Λούξεμπουργκ.

Σημείωση

[1] Διαβάστε σχετικά με αυτή τη θέση άρθρο συντάκτη μας εδώ: https://theshadesmag.wordpress.com/2017/02/13/katareusitisneoterikotitas/