«Η ζωή στα μεσάνυχτα του αιώνα» Το κίνημα αντίστασης στο στρατόπεδο του Άουσβιτς

Μια ιστορία του αριστερού και εβραϊκού κινήματος αντίστασης στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς κατά τη διάρκεια του ολοκαυτώματος, από τον Marcus Barnett. Πηγή: https://libcom.org/article/life-centurys-midnight

Το καλοκαίρι του 1944, η Antonia Lehr και δύο φίλες της εκτοπίστηκαν από τη Βιέννη στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς. Προσποιούμενη την ξένη εργάτρια που είχε παντρευτεί πρόσφατα έναν Αυστριακό, η Lehr ήταν στην πραγματικότητα Βιεννέζα Εβραία και έμπειρη κομμουνίστρια μαχήτρια, που ειδικευόταν σε εξαιρετικά επικίνδυνη προπαγανδιστική δουλειά μεταξύ των Γερμανών στρατιωτών στο Παρίσι. Οι δύο σύντροφοί της ήταν επίσης κομμουνιστές αντιστασιακοί ακτιβιστές. Είχαν λάβει συλλογικά τη θανατική ποινή για την οργάνωση Αυστριακών αντιφασιστών και, ως εθνικοί προδότες, θεωρούσαν τους εαυτούς τους τελειωμένους.

Όταν όμως το τρίο μεταφέρθηκε αργότερα στο Ravensbrück – ένα γυναικείο στρατόπεδο με υψηλό ποσοστό καταδικασμένων πολιτικών κρατουμένων – Η αντιστασιακή οργάνωση του Άουσβιτς ενημέρωσε τον τοπικό πυρήνα για το ειδικό καθεστώς τους ως στασιαστές Εβραίοι κομμουνιστές. Τους έβγαλαν ψεύτικες ταυτότητες και “εξαφανίστηκαν” επιτυχώς από το στρατόπεδο.

Η Antonia Lehr και οι σύντροφοί της σώθηκαν όχι τυχαία, αλλά ως αποτέλεσμα της εξαιρετικά οργανωμένης υπόγειας αντίστασης που αναπτύχθηκε από το ξεκίνημα του στρατοπέδου. Αυτή η εμπειρία, αν και ασυνήθιστη μέσα στο γενικότερο πλαίσιο του Ολοκαυτώματος, δεν ήταν και τόσο για την ιστορία του αντιφασιστικού κινήματος που δρούσε πίσω από τα ηλεκτροφόρα καλώδια.

Σπόροι οργάνωσης

Λίγα πράγματα διαφοροποιούσαν αρχικά το Άουσβιτς, που βρίσκεται μεταξύ Κρακοβίας και Κατοβίτσε, από τα άλλα στρατόπεδα συγκέντρωσης που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου. Στις 14 Ιουνίου 1940, την ημέρα που έπεσε το Παρίσι, έφτασαν οι πρώτοι 728 τρόφιμοι, όλοι τους Πολωνοί πολιτικοί κρατούμενοι. Στεγασμένοι σε ένα κοντινό εργοστάσιο καπνού μέχρι να είναι έτοιμα τα κτίρια και οι υποδομές να τους απορροφήσουν, το στρατόπεδο επανδρώθηκε αρχικά από τριάντα Γερμανούς εγκληματίες κρατούμενους που εισήχθησαν από το Σαξενχάουζεν.

Μέσα σε δέκα μήνες φυλακίστηκαν 10.900 και από τον Οκτώβριο του 1941 κατασκευάστηκε ένα δεύτερο συγκρότημα για να μειωθεί η συμφόρηση που θα προκαλούσε η αναμενόμενη εισροή αιχμαλώτων του Κόκκινου Στρατού στο Άουσβιτς Ι. Το Άουσβιτς ΙΙ-Μπιρκενάου απορρόφησε τους 10.000 Σοβιετικούς αιχμαλώτους που έφτασαν στα τέλη του 1941, με όλους εκτός από 945 να χάνονται μέχρι τις αρχές του 1942.

Μέχρι τότε, η ναζιστική ηγεσία είχε ήδη αποφασίσει να εξαλείψει τον εβραϊκό πληθυσμό της Ευρώπης. Ο ναζιστής αρχιτέκτονας Karl Bischoff σχεδίασε και υλοποίησε αναλόγως τα τέσσερα κρεματόρια του Μπιρκενάου, ένα νέο κτίριο υποδοχής, σκόπιμα υπερπλήρεις στρατώνες και ένα πολύπλοκο σύστημα ντους που θα κατασκευαζόταν για την καταστροφή και τη διάθεση των κρατουμένων. Καθώς έφταναν οι κρατούμενοι άλλων στρατοπέδων, η αταξία και η μαζική δολοφονία του “νέου στρατοπέδου” τους έκανε εντύπωση, όπως και η ατομοποίηση και η απελπισία των τρομοκρατημένων κρατουμένων.

Η πρώτη υπόγεια οργάνωση ξεκίνησε με τους πρώτους Πολωνούς κρατούμενους, έναν πυρήνα Πολωνών στρατιωτικών που ήλπιζαν να οργανώσουν μια δομή εκ των έσω. Ο Πολωνός ιππέας Witold Pilecki κανόνισε να συλληφθεί σκόπιμα τον Σεπτέμβριο του 1940 με σκοπό να αναπτύξει αυτό το στρατιωτικό στέλεχος στο Άουσβιτς. Οι στόχοι της ομάδας ήταν η διάδοση ειδήσεων από το εξωτερικό του στρατοπέδου, η προμήθεια επιπλέον τροφίμων και η δημιουργία άλλων πολωνικών στρατιωτικών πυρήνων.

Ωστόσο, η πολιτική αυτής της αρχικής ομάδας δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ξεκάθαρα αντιφασιστική. Ο Πολωνός ιστορικός Józef Garliński ανήκε σε αυτό το περιβάλλον, και ενώ έγραψε για το πώς η εμπειρία του στο Άουσβιτς τον “θεράπευσε” από κάθε προκατάληψη απέναντι στους Εβραίους, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι στο θεμελιώδες έργο του «Πολεμώντας το Άουσβιτς» ελαχιστοποιεί σημαντικά τις αντισημιτικές απόψεις πολλών συντρόφων του και την αδιαφορία με την οποία αντιμετώπιζαν άλλους κρατούμενους. Ανάμεσα στις τάξεις τους ήταν και ο διαβόητος Άλφρεντ Στόσελ, ο οποίος ανέλαβε ρόλο των SS να σκοτώνει τους ασθενείς και αδιαθεσίαστους (καθώς και υγιείς Εβραίους κρατούμενους) εγχέοντας δηλητήριο στις καρδιές τους.

Οι Ισπανοί Ρεπουμπλικάνοι έβλεπαν τους Πολωνούς ως μια σημαντική και διακριτή εθνική ομάδα στα στρατόπεδα, αν και σε αντίθεση με τους Πολωνούς οι rouge Espagnol είχαν σαφώς καθορισμένη αντιφασιστική πολιτική. Η επίθεση κατά της Σοβιετικής Ένωσης στις 21 Ιουνίου 1941 αποτέλεσε κίνητρο για τη δημιουργία μιας οργάνωσης αντίστασης και αλληλεγγύης. Ενώ διακήρυττε παρόμοιους στόχους με τους Πολωνούς, η ισπανική ομάδα ήταν πιο ξεκάθαρα πολιτική: τόνιζε τη σημασία της δημοκρατίας και του αντιφασιστικού αγώνα.

Τα φυλακισμένα μέλη του Γερμανικού Κομμουνιστικού Κόμματος (KPD), οι ομοεθνείς τους απάτριδες, ενθαρρύνθηκαν επίσης από την εισβολή να δραστηριοποιηθούν. Ένα υποπολιτισμικό περιβάλλον της γερμανικής κοινωνίας που κρατούνταν μαζικά, οι κομμουνιστές αγωνιστές είχαν περάσει τα χρόνια πριν από το 1941 συμμετέχοντας σε έναν πόλεμο θέσεων εναντίον των “Πράσινων”, εγκληματιών κρατουμένων στους οποίους οι αρχές έδιναν θέσεις εποπτείας.

Υποστηρίζοντας τη στρατηγική του Λαϊκού Μετώπου της Κομιντέρν στο Άουσβιτς, προσέγγισαν μέλη του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) που είχαν προηγουμένως τιμωρηθεί, αποκτώντας περαιτέρω επιρροή σε ένα στρατόπεδο όπου η τρομοκρατία ήταν μεγάλη και τα στοιχεία με πολιτικές αρχές ήταν ελάχιστα. Ένα τεράστιο οργανωτικό πραξικόπημα ήρθε με την άφιξη του Józef Cyrankiewicz, ενός σοσιαλδημοκράτη ηγέτη της Κρακοβίας που συμπαθούσε τους κομμουνιστές, καθώς και Αυστριακών σοσιαλδημοκρατών που βρίσκονταν πολύ αριστερά από τις αδελφές οργανώσεις τους στη Γερμανία και αλλού.

Σε αυτό το πλαίσιο, στις αρχές του 1943, διάφοροι εκπρόσωποι διαφόρων αριστερών αντιστασιακών σχηματισμών ίδρυσαν την Kampfgruppe Auschwitz (Ομάδα Μάχης Άουσβιτς, KGA) στο μπλοκ IV του Άουσβιτς Ι.

Οι πνευματικοί πόροι της επιβίωσης

Ο Johann Hirschtritt, ένας Εβραίος κομμουνιστής που κάποτε δραστηριοποιήθηκε στον θεατρικό θίασο Rote Sprachrohr (Κόκκινο μεγάφωνο) και ήταν φυλακισμένος από το 1936, περιέγραψε την οργανωτική μορφή της KGA: αποτελείτο από έναν “σταθερά οργανωμένο πυρήνα” και “μια πιο νεφελώδη περιφέρεια ανδρών από τους οποίους μπορούσε να ζητηθεί να εκτελέσουν ορισμένα καθήκοντα ή να συμμετάσχουν σε ορισμένες συλλογικές δράσεις”. Η πρώτη ηγεσία της KGA περιορίστηκε σε τέσσερα άτομα: δύο σοσιαλδημοκράτες και δύο κομμουνιστές, αντανακλώντας τη συμμετοχή των δύο εργατικών κομμάτων, αν και πιστά στην τακτική του Λαϊκού Μετώπου για την ενσωμάτωση “όλων των προοδευτικών αστικών δυνάμεων”, συμμετείχαν και αρκετοί χριστιανοδημοκράτες. Οι ομάδες αντίστασης οργανώθηκαν σε μικρούς πυρήνες εντελώς αποκομμένους μεταξύ τους, με τους αγωνιστές να λαμβάνουν εντολές και οδηγίες μόνο μέσω ενδιάμεσων επαφών.

Η διεθνής συναδέλφωση ήταν ζωτικής σημασίας για την KGA, απορρίπτοντας τους εθνικούς διαχωρισμούς που επέβαλαν οι Ναζί και υπερβαίνοντας τον οργανωτικό σεχταρισμό. “Μόνο η αλληλεγγύη, η διεθνής συνεργασία και ο αγώνας για την ελευθερία μας δίνουν το δικαίωμα να θεωρούμε τους εαυτούς μας αγωνιστές ενάντια στη δυστυχία που ο φασισμός του Χίτλερ έφερε σε όλο τον κόσμο”, διακήρυττε μια ανακοίνωση το καλοκαίρι του 1944. Γρήγορα, η επιτροπή του στρατοπέδου απορρόφησε τις εθνικές ομάδες των Ισπανών, των Γιουγκοσλάβων, των Γάλλων, των Τσέχων, των Ρουμάνων και των Γερμανών, συμπεριλαμβανομένων πολλών μεμονωμένων Εβραίων σοσιαλιστών και κομμουνιστών.

Αυτή η στάση ήταν μια αντίθεση αρχών προς τη λειτουργία του πολωνικού αντιστασιακού κινήματος, το οποίο είχε “εθνική συνείδηση” και ήταν σε γενικές γραμμές καχύποπτο απέναντι στους Εβραίους, τους Ισπανούς και τους Ρώσους. Ο Cyrankiewicz, ο σοσιαλδημοκράτης και ηγέτης της KGA μνημονεύεται σταθερά στις μαρτυρίες των αντιστασιακών για την ενεργό παρέμβασή του κατά του πολωνικού σοβινισμού. Χρησιμοποίησε την ισχύ του μεταξύ των μαχητών της αντίστασης που βρίσκονταν ελεύθεροι στην Κρακοβία για να απομονώσει πολιτικά τους συγκρατούμενους του που απαιτούσαν ανέσεις από εξωτερικές πηγές μόνο για πολωνική χρήση. Οι Γερμανοί μαχητές της KGA που βρίσκονταν σε θέσεις ευθύνης έκαναν επίσης το βήμα για να κάνουν το βήμα παραπάνω για τους Ρώσους κρατούμενους, γνωρίζοντας με λύπη τις αντιγερμανικές υποψίες που θα έτρεφαν οι Ρώσοι που είχαν αντιμετωπίσει τους Ναζί.

Αν και το Άουσβιτς ήταν εν μέρει στρατόπεδο εργασίας για τη γερμανική βιομηχανία, όσοι είχαν εργασία τους υπενθύμιζαν συνεχώς την αναλωσιμότητά τους με αυθαίρετες δολοφονίες και την τακτική άφιξη αντικαταστατών. Ήταν σαφές για την KGA ότι ένα θεμελιώδες καθήκον ήταν να αντιμετωπίσει την ατμόσφαιρα ηττοπάθειας – αν και λόγω των υψηλών επιπέδων καταστολής μπορούσε να το επιτύχει αυτό ουσιαστικά μόνο στις τάξεις της.

Ο λόγος ύπαρξης της αντίστασης ήταν η επιβίωση, πάνω από κάθε άλλη στρατηγική ανησυχία – η KGA παρείχε μια ψυχολογική και κοινωνική στήριξη που ενίσχυε τα άτομα να μην αποδεχτούν τη μοίρα τους. Η σαφήνεια μιας πολιτικής γραμμής για την πλοήγηση στη φρίκη που έβλεπαν, οι μεγαλύτερες πιθανότητες για καλό συσσίτιο και αυξημένη προστασία στην εργασία, η αυτοεκτίμηση και η αξιοπρέπεια που έπαιρναν αντιστεκόμενοι στην αδικία και όντας συνεκτικά οργανωμένοι – καμία από αυτές τις πτυχές δεν μπορεί να υποτιμηθεί όταν εξετάζουμε τις πνευματικές πηγές επιβίωσης των πολιτικών κρατουμένων στο Άουσβιτς.

Η εκπαίδευση ήταν εξίσου σημαντική για τις αριστερές ομάδες μέσα στα στρατόπεδα όσο και στις πολιτικές συνθήκες, με τις μεθόδους αντίστασης να δικαιολογούνται με σοσιαλιστική και ανθρωπιστική λογική και τους μαρξιστικούς κύκλους συζήτησης να διαβάζουν πολύτιμα αντίγραφα της παράνομης λογοτεχνίας.

Η KGA εκμεταλλεύτηκε τις ιδεολογικο-οικονομικές τριβές εντός της ναζιστικής γραφειοκρατίας σχετικά με το πόσο εργατικό δυναμικό των στρατοπέδων θα έπρεπε να διατηρηθεί. Καθώς το Άουσβιτς επεκτεινόταν, οι αρχές του στρατοπέδου βασίζονταν όλο και περισσότερο στη σοφία των αρχών των κρατουμένων, αγνοώντας σε γενικές γραμμές την επιρροή της οργανωμένης αντίστασης.

Στα νοσοκομεία των στρατοπέδων και στις αποστολές εργασίας, όπου οι μαχητές της KGA προσπαθούσαν να τοποθετήσουν τους συντρόφους τους, οι κρατούμενοι που απασχολούνταν σε γραφειακά καθήκοντα έσωζαν ζωές τροποποιώντας τους καταλόγους για συγκεκριμένες λεπτομέρειες εργασίας, μεταφορές κρατουμένων κ.ο.κ., ενώ οι νοσοκόμοι της KGA μπορούσαν να πείσουν ορισμένους διοικητές των στρατοπέδων και γιατρούς των SS να περιορίσουν τις δολοφονίες ή να αποτρέψουν υπερβολικές δολοφονίες. Αυτή η συγκεκριμένη προσπάθεια είχε κάποια επιτυχία – μέχρι τον Ιούλιο του 1943, το ποσοστό θνησιμότητας στο Άουσβιτς (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται όσοι εξοντώθηκαν κατά την άφιξη) μειώθηκε στο 3,5% από πάνω από 20% το χειμώνα του 1942-43.

Η KGA διέπρεψε επίσης στη συσσώρευση δεδομένων και στοιχείων για τις ναζιστικές θηριωδίες, με τη λογική αυτής της ιδιαίτερα ριψοκίνδυνης δραστηριότητας να βασίζεται στην ελπίδα για μελλοντική πολιτική δικαιοσύνη. Η πρώην αντιστασιακή ομάδα του Cyrankiewicz στην Κρακοβία διατήρησε 350 κομμάτια αλληλογραφίας από την KGA, τα οποία αποτελούν ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα. Οι αναφορές έφτασαν στη συνέχεια στο Λονδίνο με εκπληκτική άνεση, περιλαμβάνοντας στατιστικά στοιχεία και πληροφορίες σχετικά με τις εξελίξεις στα στρατόπεδα, τις μαζικές εκτελέσεις και τη φύση της βιομηχανίας τους.

Το έργο αυτό ανησύχησε έντονα τη ναζιστική διοίκηση- μια ανακοίνωση της KGA που μεταδόθηκε από το BBC και απείλησε ευθέως τα SS του Άουσβιτς αντιμετωπίστηκε με ανησυχία, με αποτέλεσμα να γίνουν αρκετές αλλαγές στο όνομα και να επικρατήσει γενικευμένος φόβος. Η KGA οργάνωσε ακόμη και τη λαθραία εισαγωγή καμερών και φιλμ στο Άουσβιτς. Μέσα από μια τρύπα στην τσέπη του ο Διεθνής Ταξιαρχία και Εβραίος κομμουνιστής David Szmulewski τράβηξε φωτογραφίες που έδειχναν τα πτώματα να καίγονται δίπλα σε ένα κρεματόριο, μερικές από τις μοναδικές εικόνες των στρατοπέδων που δημιουργήθηκαν από τους ίδιους τους κρατούμενους.

Η KGA σχεδίαζε να κλιμακώσει την κατάσταση από την επιβίωση στην ένοπλη εξέγερση μόνο στο σημείο που θα αποκτούσε όπλα και η εξόντωση όλων των κρατουμένων θα ήταν η πολιτική των αρχών του στρατοπέδου. Έξω από την ύπαρξη αυτών των προϋποθέσεων, η ιδέα δεν έτυχε ιδιαίτερου ενθουσιασμού από το φόβο των άμεσων συλλογικών αντιποίνων. Αν και δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν τη μαζική εξόντωση των Εβραίων στο Άουσβιτς, η διατήρηση μιας οργανωμένης αντίστασης, πόσο μάλλον ενός είδους αντικυβέρνησης, λογιζόταν ως επιτυχία.

Ο εβραϊκός πληθυσμός δεν είχε αυτή την επιλογή και σημειώθηκαν αρκετές μεμονωμένες πράξεις ένοπλης αντίστασης. Μια ομάδα Sonderkommando -αυτοί που ήταν επιφορτισμένοι με την απόρριψη των νεκρών από τους θαλάμους αερίων- σχεδίασαν εξέγερση το καλοκαίρι του 1944. Έχοντας προσεγγιστεί ως “Εβραίος πολιτικός” με σοβαρό κύρος από έναν πρόθυμο Sonderkommando, ο David Szmulewski τους έφερε σε επαφή με την ηγεσία της KGA. Εκείνοι ήταν βαθιά επιφυλακτικοί, πιστεύοντας ότι οι Sonderkommando ήταν μια απελπισμένη δύναμη διαλυμένων ανδρών. Όμως ο Szmulewski υποστήριξε ότι υπήρχε “μια άλλη πλευρά του νομίσματος”, ότι “υπήρχαν και εκείνοι που δεν επαναπαύτηκαν, αλλά από την πρώτη μέρα άρχισαν να οργανώνουν ένα εξεγερσιακό κίνημα”.

Οι ακτιβιστές της Hashomer Hatzair Israel Gutman και Joshua Lejfer, οι οποίοι εργάζονταν στο εργοστάσιο Krupp στο Άουσβιτς, ανέλαβαν να προμηθεύσουν εκρηκτικά και μπαρούτι για μια μελλοντική δράση, μαζί με τη σύντροφό τους Roza Robota. Ενώ ήταν ακόμα επιφυλακτικοί, η KGA ενημέρωσε το Sonderkommando ότι η ομάδα εργασίας τους επρόκειτο να δολοφονηθεί στις 7 Οκτωβρίου 1944. Εκείνη την ημέρα, τα μέλη των SS δέχθηκαν επίθεση με πολυβόλα, μαχαίρια και χειροβομβίδες που δημιούργησαν Σοβιετικοί Εβραίοι κρατούμενοι από τα προαναφερθέντα εκρηκτικά. Τρεις SS σκοτώθηκαν και αρκετοί τραυματίστηκαν σοβαρά- ένας Ναζί μάλιστα αποτεφρώθηκε. Ως απάντηση, 451 Sonderkommando εκτελέστηκαν.

Το μόνο που έπρεπε να κάνω ήταν να προσπαθήσω

Συνολικά, λιγότεροι από τριάντα Sonderkommando επέζησαν του Ολοκαυτώματος, ενώ “γενιές” εργαζομένων εκτελούνταν συστηματικά προκειμένου να αφαιρεθεί η ζωντανή απόδειξη των ναζιστικών εγκλημάτων. Ο στόχος της επιβίωσης δεν είχε νόημα για όσους επιτέθηκαν στους Ναζί στις 7 Οκτωβρίου.

Ωστόσο, το ηθικό ζήτημα του θανάτου και της λήψης αποφάσεων στην αντίσταση τέθηκε εκ νέου μετά την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου. Προέκυψε μια συζήτηση σχετικά με τον ρόλο της Αριστεράς στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, με πολλούς να βρίσκουν εύκολο να επικρίνουν την ηθική της αντίστασης, την εμπλοκή της (ή τον φορτισμένο όρο “συνεργασία”) με τη διοίκηση των στρατοπέδων και την αμοιβαία βοήθειά τους που εξασφάλιζε την επιβίωση των πολιτικών συμμάχων πάνω από τους άλλους κρατούμενους.

“Με ποιο δικαίωμα οι κομμουνιστές απέρριψαν στους εαυτούς τους την εξουσία της ζωής και του θανάτου; Ήταν ηθικά επιτρεπτό γι’ αυτούς να βοηθούν τα SS στη διαχείριση του στρατοπέδου; Μήπως δεν είχαν αμαυρωθεί με την ίδια βούρτσα;” αναρωτήθηκε το 1947 ένας δημοσιογράφος των New York Times.

Τέτοιες κρίσεις διατυπώθηκαν εύκολα από εκείνους που δεν είχαν βιώσει τη ζωή στα στρατόπεδα. Απέναντι σε μια τέτοια απίστευτη φρικαλεότητα, ποια ηθική στάση θα μπορούσε να προσφερθεί εκτός από την ολοκληρωτική και αυτοκτονική αντίσταση; Αυτή ήταν μια προοπτική που κάποιοι βρήκαν ελκυστική.

Όχι όμως και ο Eugen Kogon, επιζών του Ολοκαυτώματος και χριστιανός αντιφασίστας, του οποίου τα γραπτά για τα στρατόπεδα προσπάθησαν να τοποθετήσουν την ηθική στο πλαίσιο της δράσης των κρατουμένων και της ικανότητάς τους για αποφασιστικότητα:

[η] αρχή των SS για την ανακάτεμα των κατηγοριών, την προώθηση των εθνικών διαφορών και τη δημιουργία εικονικών διαφορών έπρεπε να ανατραπεί και να καταστεί αναποτελεσματική…. Η μόνη ομάδα που επιχείρησε ποτέ να αποκτήσει τον έλεγχο της εσωτερικής ηγεσίας των χαρτών ήταν οι πολιτικοί κρατούμενοι και οι [εγκληματίες].

Ποια ήταν η μεγαλύτερη ηθική: να προσπαθήσουν οι “πολιτικοί” να χρησιμοποιήσουν τους μηχανισμούς του στρατοπεδικού μηχανισμού ή να παραχωρήσουν το έδαφος και να αντιμετωπίσουν για τους εαυτούς τους και τους άλλους εγκληματίες που λειτουργούν με ληστρική λογική χρησιμοποιώντας τον ίδιο μηχανισμό εναντίον τους;

Η Σιμόν ντε Μποβουάρ συνέχισε αυτή τη λογική στην «Η ηθική της ασάφειας» υποστηρίζοντας ότι, όταν κάποιος βρεθεί σε μια εντελώς αναπόφευκτη κατάσταση σοβαρής φρικαλεότητας, “το μόνο που μπορεί να κάνει κανείς είναι να προσπαθήσει, όσο το δυνατόν περισσότερο, να την εκλογικεύσει”. Η απόρριψη των δυνατοτήτων της επίσημης επιρροής θα ήταν μια πραγματική επιβεβαίωση της απελπισίας και της ματαιότητας, μια εξουδετέρωση της πολιτικής που το Τρίτο Ράιχ προσπάθησε να εξαλείψει και μια ακόμη μεγαλύτερη νίκη του ναζισμού.

Απέναντι στις προοπτικές που χλευάζουν τη συλλογική οργάνωση μεταξύ των κρατουμένων υπό το βάρος του απερίγραπτου γεγονότος που “βρίσκεται έξω, αν όχι πέρα από την ιστορία”, αξίζει να κλείσουμε με την υπεράσπιση της αντίστασης που έκανε ο Hermann Langbein, της ηγεσίας της KGA.

Η KGA δεν κατάφερε, όπως παραδέχτηκε, να καταστρέψει το Άουσβιτς ή να σώσει τόσους πολλούς Εβραίους από την εξόντωση, αλλά είχε τη δυνατότητα να αλλάξει την άμεση μοίρα του στρατοπέδου. Με την οργάνωση για την επιβίωση, τη μετάδοση πληροφοριών σε συντρόφους στο εξωτερικό και τη διάσωση των αδύναμων συντρόφων στο εσωτερικό, τη σχεδίαση εξεγέρσεων και τη δικαιοσύνη στη μεταπολεμική Ευρώπη, δεν ήταν, είπε, απλώς αντικείμενα στη σκληρή αφήγηση του εθνικοσοσιαλισμού, αλλά μαχητές για τη ζωή στα μεσάνυχτα του αιώνα.

Από το https://www.jacobinmag.com/2017/01/holocaust-auschwitz-kga-prisoners-communists-resistance/